Weinig vuurwerk op de Europese feestdag
Door Hendrik Vos in De Standaard  / woensdag 09 mei 2012

 Ingekorte versie, zie de Standaard for full text

Als er vandaag over Europa wordt gesproken, is het alleen nog maar in termen van crisis en miserie. Wie de commentaren leest, weet dat het een kwestie van uren is, hooguit dagen, en het project stuikt in elkaar. …Al meer dan twee jaar komt er een onafgebroken stroom van onheilsberichten op ons af. Maar tot vandaag is er nog altijd een euro, en die is een pak meer waard dan bij zijn lancering. Zelfs de Grieken doen nog mee. …….
Dat wil niet zeggen dat alles in orde is. Verre van. Als griezelige partijen bij elke verkiezing aan invloed winnen, als de jongerenwerkloosheid in sommige landen naar de 50 procent gaat, als mensen zichzelf door het hoofd schieten omdat ze niet meer kunnen leven met de bezuinigingen, dan zit Europa wel degelijk met een groot probleem. Wie de Europese aanpak van de eurocrisis bekijkt, wordt daar niet direct vrolijk van.   …..  ..
De Unie is een politiek project: een club van landen die samen wetten en regels maken, omdat ze op die manier efficiënter kunnen omgaan met problemen en uitdagingen dan als ze die elk apart het hoofd moeten bieden.  ………… De Europese integratie heeft nog een ander kenmerk: het gaat om eenrichtingsverkeer. Zodra beslist is om een thema Europees aan te pakken, is er blijkbaar geen weg meer terug.  ……  De prijs om rechtsomkeert te maken is over het algemeen hoog, of gaat gepaard met onzekerheid. Het onderscheidt de stuurlui aan wal van de politici met bestuursverantwoordelijkheid. Die laatsten hebben angst voor zotte avonturen, zoals een complete opbreking van de euro.  …….. 
De voorbije maanden maken duidelijk dat er koerscorrecties nodig zijn. Het tempo waarin politieke leiders worden weggestemd, is ongezien. Met besparingen win je geen verkiezingen, maar intussen wordt duidelijk dat met besparingen alléén ook de economie niet gered wordt. De Unie zal de bevolking, en in de eerste plaats de Grieken, perspectief moeten bieden. En daarmee is alvast de agenda gezet voor alweer een volgende Top, over twee weken.

REACTIES door Jerry Mager  ( zie De Standaard voor meer reacties)

Op 09 mei 2012, zei Jerry Mager:

Politieke “leiders” worden in rap tempo weggestemd, omdat de mensen doorkrijgen dat bijna niemand van die “leiders” echt leiding geeft of geven kan. Zowel vanwege de geringe capaciteiten en kwaliteiten van betreffende personen alsook vanwege de barre omstandigheden. Dubbelop dus. De meeste politiekers van nu zijn hoogbetaalde submiddelmatige ambtenaren, dure bureaucraten met een gladde babbel, die van top naar top hobbelen en deinen en daarmee de schijn ophouden dat ze ertoe doen. Uitgezonderd de drie Goldman Sachs technocraten (Monti, Draghi, Papademos). Ik ga er maar van uit dat de bankiers de kip-met-de-gouden-eieren (dat zijn wij) in leven willen houden en liefst in een goede conditie, want alleen dan kunnen we nog iets verdienen – voor hen, welteverstaan. Wat goed is voor Goldman Sachs c.s. is daarom ironisch genoeg ook “goed” voor ons. 

Besparingen leveren de bankiers weliswaar snel geld op, maar op de lange termijn gaan hun melkkoetjes verpieteren en komen droog te staan, dus zien ze in dat ze ook moeten investeren om het gras en de stal in goede staat te houden. Okay, een of twee mogen er verpieteren en desnoods creperen (Griekenland wellicht, en Portugal?) als afschrikwekkend voorbeeld, maar de rest moet liefst rap weer gaan gedijen en veel vlees en melk produceren. Onze pensioenen en spaargelden kunnen ze ook niet in één keer plunderen, dat is een kwestie van gestaag uitmelken en onophoudelijk aftappen terwijl wij mogen wennen aan het idee dat het onvermijdelijk is. Het is nu eenmaal zo. Niemand kan er iets aan doen. Intussen wordt er gespeeld op angst (voor het spook van faillissement) en hoop (als we ons maar een tijdje lijdzaam laten afknijpen, dan komt het zeker goed; we hebben vast ook straf verdiend, want een kwaad geweten).

De narratieven die de media koloniseren en domineren zijn inmiddels bijna geheel gelijkgeschakeld en op een lijn gebracht: men kwekt elkaar meestal politiek correct na. Wonderlijk genoeg blijken er nog genoeg burgers die gelukkig heftig tegenstribbelen en zich niet als makke schapen naar de slacht laten leiden. Dat doen die burgers vooralsnog door onconventioneel stemgedrag. Echter, wanneer ‘men’ doorkrijgt dat ook stemmen op enge partijtjes en griezelige personen weinig uitricht, wat dan? Laten we hopen dat de ‘Hautes Financiers’ wijselijk eieren voor hun geld kiezen en zich intelligenter zullen tonen dan al die zwetsende en zwatelende pratende hoofden die zich als politici afficheren. Indachtig het motto: liever een half ei dan een lege dop / beter een vogel in de hand dan tien in de lucht. Het kost ons intussen helaas klauwen weggegooid geld. In de London Review of Books staat een lezenswaardig essay van Benjamin  Kunkel: The History of Debt, dat een frisse invalshoek biedt.

Op 09 mei 2012, zei Jerry Mager:

P.S. bij mijn betoog hiervoor.
De cartoon bij dit stukje laat toepasselijk het Trojaanse paard zien. De narigheid in dat paard is op zijn minst tweeërlei: 1) de Grieken die de Euro in komen en 2) Goldman Sachs. Herinnert u zich dat accountants van Goldman Sachs de Griekse politici hebben geholpen met hun boekhoudfraude, zodat Griekenland aan de criteria voldeed? De politici die zo graag veel landen binnen de euro wilden en willen, waren te gulzig – en daarbij incompetent en niet terzake kundig – om de fraude te bespeuren. Dus kwam Griekenland erbij. Voor GS sneed het mes daarmee aan twee kanten: ze kregen een vette fee voor hun dubieuze diensten en ze maakten de eurozone inherent labiel waarvan ze later – dus nu – de vruchten konden plukken. De politiekers konden niet veel anders dan de drie GS-consultants aanstellen om tenminste niet meteen kopje onder te gaan. Nu zijn ze met huid en haar overgeleverd aan GS, die – nauwelijks nog achter de schermen – aan de touwtjes trekt.

Op 09 mei 2012, zei Serge Aerts, Kortenberg:

Reynders heeft zelfs olijk verklaard dat de politiek hier allemaal van op de hoogte was. Mij verbaast het niet dat daar dan volk tusen zit dat klanten muppets noemt, hoor.

Op 10 mei 2012, zei Jerry Mager:

# Serge, u weet dat Marc Roche (google bijvoorbeeld in combinatie met Goldman Sachs) een Belg van geboorte is? Het bizarste vind ik toch steeds weer dat iedereen alles van en over onwenselijke toestanden weet, maar dat desalniettemin alles gewoon voortgaat als vanouds, comme d’habitude. Dus zijn we inderdaad muppets – althans de meesten van ons – die zich gewillig bij de neus laten nemen, zo lang wij maar met rust worden gelaten.

Op 10 mei 2012 zei Serge Aerts, Kortenberg:
Neen, dat wist ik niet… Overigens heb ik ook altijd zoiets van ”iedereen (of toch véél volk) weet het, iedereen ziet het, iedereen praat erover, en toch verandert er helemaal niets”. Het geloof in de sociale actie is sinds de late jaren ’60 gestaag afgenomen en zit vandaag op een absoluut dieptepunt. Iemand die dit wetenschappelijk onderzocht heeft (dus zonder moralistisch gepreek) is Jean Twenge (boek: Generation Me). Het is niet voor niets dat je de laatste weken o.m. op sociale media weer het grapje zag opduiken van de dokter die vraagt of je angstig en depressief bent, bezorgd over je toekomst, sociaal geïsoleerd en alleen, en dan als diagnose stelt dat je wellicht aan kapitalisme lijdt. Je kan alleen maar hopen dat we weer geen collectieve ramp gaan nodig hebben voor er nog eens iets verandert.

Op 11 mei 2012 zei Jerry Mager:
Er lijkt geen politiek incorrecte allinea te ontdekken in dit verhaal van Hendrik Vos, maar ik heb er enkele voor mij sleutelpassages uitgehaald en achter elkaar gezet. Dan leest het toch iets anders. ‘De Unie is een politiek project. …. het gaat om eenrichtingsverkeer. Zodra beslist is om een thema Europees aan te pakken, is er blijkbaar geen weg meer terug.’ Een politiek project? Ten eerste blijkt het nu vooral een technisch project te zijn en geen politiek, en ten tweede, voor zover het al politiek is: is het een democratisch politiek project? ‘Het stokt en het rommelt en het hapert. Maar het valt niet stil, en het keert niet om. Zo werkt Europese politiek.’ Ja ja, zo ‘werkt’ het, maar werkt het voorzover het al werkt, democratisch? Met de instelling van de muntunie is de technische dimensie volledig genegeerd en dus fiasco ingebouwd. ‘ … omdat ze op die manier efficiënter kunnen omgaan met problemen en uitdagingen dan als ze die elk apart het hoofd moeten bieden. ‘

Zo? En gáán we met de huidige constructie efficiënter om met de problemen? En dan : ‘ … de politici met bestuursverantwoordelijkheid. Die laatsten hebben angst voor zotte avonturen … ‘ Men zou wensen dat die politici met angst voor zotte avonturen destijds op de plek van Miterrand en Kohl hadden gezeten, toen de muntunie werd uitgeroepen. Is het niét-opbreken van de muntunie géén zot avontuur? Is ten hele dwalen beter dan ten halve keren? Is gecontroleerd en beheerst terugschroeven naar een vrijhandelsunie eventueel in combinatie met kleinere muntunies een zot avontuur of is de daartoe vereiste technische kennis en expertise niet aanwezig onder die vele dure politiekers? Blijven we het hardnekkig een politiek project noemen? Alternatieve redenaties lijken compleet taboe verklaard. Amechtig ploeteren en strompelen moeten en zullen we. Waarom eigenlijk? Welk idee zit hier achter? Of zit er helemaal geen visie achter, maar enkel de machtige lobby van de financiële sector?

Op 12 mei 2012, zei Jerry Mager:
@ Serge Aerts (10/5 hierboven), ik heb op het www enkele goede samenvattingen van Jean Twenge gevonden. Ze zegt inderdaad niets te veel. Voor kapitalisme zou ik neoliberalisme substitueren, want aan het echte kapitalisme vind ik niets verkeerd. Wat betreft die collectieve ramp waar u het over hebt, die overkomt ons reeds – zeker de Grieken krijgen de volle laag. Alleen lijkt het anders te werken dan Naomie Klein met haar Shock Doctrine voorzag. Haar these is dat een grote shock het volk murw maakt en ontvankelijk voor draconische maatregelen. Zo zou Irak (‘Shock and Awe’) eerst overdonderend worden overlopen om het vervolgens gelijk democratierijp te maken, dat wil zeggen dat de oliemultinationals er onbelemmerd de olie kunnen wegpompen. In Griekenland komen de burgers echter in opstand en elders ook. Barroso heeft het overigens nu wèl over het uit de euro stappen van Griekenland. Dit betekent vermoedelijk dat de banken hun geld deels binnen hebben en deels afboeken.

Wij zullen de bankiers ongetwijfeld moeten compenseren voor dat afgeboekte geld. Dat gaat langs slinkse omwegen en listige constructies en het zal ons glad verpakt verkocht worden. Van ons pensioen kunnen we al niet zeker meer zijn en ons spaargeld kan zo maar verdampen. Alles door schuld van de Financiële Markten, de Recessie, de Concurrentie met de BRICS, enzovoorts.
Wat betreft ‘het volk’ dat zich liefst gedwee laat beetnemen, lees ik bij Fernando Pessoa  in ‘De Portugese mentaliteit’ (opgenomen in ‘De anarchistische bankier’ ) dat er overal drie geestelijke lagen zijn te onderscheiden. Laag 1) de benedenlaag, het plebs, die is behept met een onvermogen tot nadenken: ‘Of het volk nu wel of niet kan lezen, het is niet in staat kritiek te hebben op wat het leest ofwat men het zegt. Zijn ideeën zijn geen kritische daden, maar daden van geloof en ongeloof … Van nature vomt het volk een blok, waarin, geestelijk gesproken, geen individuen voorkomen; en het denken is individueel.’

Laag 2) volgens Pessoa: ‘de middenlaag, die men gewoonlijk niets noemt, behalve, in dit geval abusievelijk, de bourgeoisie. Wat de tweede laag kenmerkt, is het vermogen om na te denken, echter zonder eigen ideeën; om kritiek te hebben, echter met andermans ideeën.’ Voor Pessoa omvat deze tweede laag de provinciaal-denkenden. De mentaliteit van de provinciaal is volgens Pessoa gelijk aan die van een kind. Tenslotte laag 3), de elitelaag die Pessoa liever ‘de happy few’ noemt en die wel in staat is tot kritisch denken en argumenteren. Echter: ‘De tragedie van het huidige Portugal is, dat onze elite in haar innerlijke structuur provinciaals is.’ Verrassend vind ik dat Pessoa’s analyses en constructen zo actueel aandoen en volgens mij ook steeds breder van toepassing zijn vanwege de nieuwste wereldgodsdienst die neoliberalisme heet. Ik kan u Pessoa zeer aanbevelen om eens te lezen. Gelukkig wordt ‘Zomergasten’ dit seizoen door een Belg gepresenteerd

=========  ========  ==============  ==============

Timelines. The unfolding eurozone crisis /  the European sovereign debt crisis

http://www.bbc.co.uk/news/business-13856580

http://www.britannica.com/EBchecked/topic/1795026/European-sovereign-debt-crisis/301861/Timeline-of-key-events-in-the-European-sovereign-debt-crisis/ #

http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=003PTTQE

http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2668/Buitenland/article/detail/3255324/2012/05/14/EU-wil-Griekenland-in-eurozone-houden.dhtml

door Jerry Mager
(13 april 2012, met kleine wijzingen in de voorgaande versie op NELpuntNL.nl)

“Wil men het begrip ‘volk’ in het geavanceerde kapitalisme definiëren dan komt men al gauw uit bij de verzameling van individuen die van buitensporige beloning verstoken blijven. Het volk is die groep van mensen die er niet op hoeven rekenen ooit voor hun loutere verschijning betaald te krijgen.”
Peter Sloterdijk (2007, 2006) in: Woede en tijd

“[O]p paradoxale wijze is het gevaarlijkste ingrediënt van het nazisme niet zijn ‘totale politisering’ van het sociale leven, maar integendeel, de opschorting van het politieke denken door de verwijzing naar een extra-ideologische kern, op veel krachtiger wijze dan bij een ‘normale’ democratische politieke orde het geval is ….”
Slavoj Žižek (1997) in: Het subject en zijn onbehagen

“Sir Thomas waved his hand. ‘The Americans are an extremely interesting people. They are absolutely reasonable. I assure you there is no nonsense about the Americans.’
‘How dreadful!’ cried Lord Henry. ‘I can understand brute force, but brute reason is quite unbearable. There is something unfair about its use. It is hitting below the intellect.’ ”
Oscar Wilde, in: The Picture of Dorian Gray

Wat ons eigenlijk nog het meest zou moeten bevreemden – of liever: verontrusten – aan de affaire Verzuimreductie is dat het voetvolk dat bij die organisatie werkt er blijkbaar geen enkele moeite mee heeft, om medeburgers telefonisch het hemd van het lijf te vragen over de meest intieme medische details en dat vervolgens te rapporteren aan ‘een chef’ (niet-)wetende wat er met die gegevens gebeurt. Blijkbaar geldt het normale taboe daar niet (meer); op z’n minst is de norm opgeschort.
De associatie van Youp van ‘t Hek met de Gestapo is hier zo’n treffende vanwege de verontrustende connotatieve context die hij oproept. Het verschijnsel is van alle tijden. Men meent simpelweg: het is gewoon een baan, werk. Vooral in deze tijden van economische crisis – intussen een vrijzwevend geobjectiveerd begrip, zonder context of causale verbanden – mag je blij zijn wanneer je werk hebt.

Of zouden er alleen robots bij bedrijven als Verzuimreductie werken? Machines die menen: dat is mijn verantwoordelijkheid niet, ik doe alleen wat mij wordt gezegd. Ik voer opdrachten uit, meer niet. Mij treft geen blaam. Lieden die nergens anders aan de bak komen en die zich gewillig voor zulk werk lenen? Gewone mensen, die ook maar doen wat hen wordt opgedragen.

Read the rest of this entry »

door Jerry Mager

Het heeft er alles van weg dat de Tweede Kamer door hard te roepen over de PvdA’er Staal van ‘Vestia,’  de aandacht van haar eigen functioneren wil afleiden. Ten eerste was en is het verzelfstandigen van de woningbouwcorporaties natuurlijk van meet af de dood in de pot en konden we op dit type ontsporingen zitten wachten. Nu hebben dergelijke akkevietjes zich herhaalde malen voorgedaan en beginnen de Haagse kaasstolpers de hitte van de schijnwerpers steeds dringender op zichzelf te voelen. Dus gaan ze verontwaardigd schreeuwen en verhit kakelen, zonder iets aan de oorzaak te doen.

In de Zorg en bij ons Onderwijs speelt zich in principe hetzelfde onfrisse gebeuren af. Bij de monopolist NS idem dito.
Dit zijn domweg geen terreinen waar je marktwerking (whatever ze daar in Den Haag ook onder mogen verstaan) op moet loslaten. Op al deze terreinen toont de Kamer zich, wanneer er opnieuw een misstand wordt geconstateerd, geschokt, verontwaardigd, onthutst en nu zeggen ze dan te walgen.  Walging, la nausée, dat lijkt de laatste variant op het sleetse thema.
Opnieuw: aan de oorzaken van de misère doen ze evenwel niets. Ze willen t.z.t. immers zelf ook op zo’n vette plek worden geplempt, waar het vrij rauzen uit de Staatsruif is geblazen. Bovendien geven dergelijke bestuurlijke rellen en  opstootjes hen weer even werk en bezorgt ze de nodige klussen.

De parlementaire enquête die de kaasstolpers willen uitvoeren, is onnodig omdat hetgeen die commissie zou moeten uitzoeken al uitvoerig is uitgezocht en gedocumenteerd. Duidelijker bewijs van het gegeven dat het ze vooral is te doen om afleiding van de aandacht een goedbetaalde klus als lid van een PEC, die best vet zal schuiven.

Straks – nadat er eerst talloze gebitten naar de gallemiezen zijn en de maatschappelijke sfeer navenant verziekt is – komt er ongetwijfeld een parlementaire enquête naar de nu zogenaamd experimenteel vrije tandartstarieven,  die door VVDminister Edith Schippers “strak gemonitord” worden. Bullocks! Na drie jaar draai je deze vrije tarieven natuurlijk niet meer terug. En zo modderen we voort.
Marktwerking kan op bepaalde terreinen heilzaam werken, maar op andere gebieden is ze wezensvreemd aan wat zich op de betreffende domeinen afspeelt en waarom het daar gaat. Peuter dat politici – en menig papegaai-journalist – maar eens aan het verstand. Je ontkomt er allengs bijna niet aan om moedwil in verband met eigen gewin te veronderstellen. Domheid kan ook, en is misschien nog veel erger.

 * * *

Links naar berichten over het aangekochte schip van de corporatie ‘Woonbron,’manager Martien Kromwijk: NRC,  de SP en de  NOS

De weg naar de hoop loopt langs de groei
Timothy Garton Ash in De Standaard –  vrijdag 27 januari 2012, 03u00
* ingekorte versie; zie De Standaard voor integrale tekst

Het is niet omdat de euro stilaan op een redding afstevent, schrijft TIMOTHY GARTON ASH, dat het politieke project waarvoor hij in het leven geroepen werd, af is. Er is nog veel wrok onder de mensen, en die gaat niet zomaar voorbij.

Woensdagavond gaf Angela Merkel in Davos een speech, zo degelijk als een Mercedes, waarin ze de top van de zakenwereld nog maar eens verzekerde dat de euro gered zal worden. Maar deze keer was het anders: deze keer leek haar publiek het te geloven. Dat roept meteen twee vragen op: waar is de groeistrategie, gesteld dat de euro inderdaad gered wordt? En wat zou een redding van de euro voor de ruimere Europese politiek betekenen?
( ………… )
Omdat de realiteit van de markten alles met het gevoel te maken heeft en de mensen die de markten ‘maken’ hier in Davos sterk vertegenwoordigd zijn, mogen we zeggen dat het gevoel zelf een deel is van de realiteit. De stemming kan weer veranderen. Dat zou zelfs de volgende dagen al kunnen gebeuren, als de schijnbare impasse rond de Griekse schuld niet wordt opgelost. Maar je merkt steeds vaker dat Griekenland als een geval apart beschouwd wordt. Als Griekenland failliet gaat, zou de eurozone erg snel moeten ingrijpen om te tonen dat ze niet zal toelaten dat Portugal hetzelfde lot ondergaat. Als dat lukt, zou het een positief keerpunt kunnen zijn. Men zou een grens hebben getrokken.

Groeistrategie
Laten we even veronderstellen dat de eurozone in het volgende halfjaar gered wordt. Dan zijn er twee problemen. Het eerste: waar moet de groei vandaan komen? Het Duitse soberheidsrecept, dat Merkel nodig denkt te hebben om haar weigerachtige Duitse kiezers te overtuigen (volgend jaar heeft ze nationale verkiezingen), de Bundesbank en het Duitse Grondwettelijk Hof hebben geen duidelijk antwoord op die vraag.

George Soros waarschuwde gisteren dat Europa een groeistrategie nodig heeft om niet in een deflatoire schuldenspiraal te belanden. Als de economieën inkrimpen en de belastinginkomsten dalen, zal de verhouding van de totale schuld tegenover het bbp zelfs stijgen. Eerder deze week publiceerde het IMF herziene groeiverwachtingen en voorspelde het dat de economie van de eurozone in 2012 met 0,5 procent zou krimpen – waarbij sommige landen uiteraard slechter zouden presteren dan andere en het Verenigd Koninkrijk samen met de eurozone zou achteruitgaan.

Zo komen we bij het andere probleem, dat van de politiek. Niet alleen de markten laten zich door percepties en emoties leiden, de democratieën doen dat ook. Op de markten beslissen de percepties en emoties van enkelingen, in de democratieën die van de massa. En het klimaat in Europa is erg slecht. Lees de kranten, kijk naar de televisie, raadpleeg de opiniepeilingen, luister naar de debatten in de nationale parlementen, kijk naar de betogingen in de straten: er valt heel weinig te bespeuren van wat Merkel gisteren het geluk noemde ‘van samen dingen vormgeven’.

Er leeft veel wrok tussen de landen. De Grieken wrokken tegen de Duitsers en de Duitsers tegen de Grieken; de landen van het noorden tegen die van het zuiden; de Britten tegen zowat iedereen en zowat iedereen tegen de Britten. Niemand heeft nog vertrouwen in het Europese project. En er heerst een wijdverspreid scepticisme, misschien zelfs cynisme, tegenover de politici op nationaal en Europees niveau.
( ……….. )

Ontwerpfouten
Het zou dwaas zijn te beweren dat de euro de beste en kortste weg naar deze grotere doelstellingen is geweest. Als de euro niet bestond, zou men hem nog niet meteen moeten invoeren. Maar hij bestaat nu, met alle ontwerpfouten die aan het licht gekomen zijn. We moeten roeien met de riemen die we hebben. Teruggaan zou erger zijn dan vooruitgaan. Hoe moeilijk het ook zal worden, de Europeanen moeten de ontwerpfouten beetje bij beetje verhelpen, binnen de noodzakelijke beperkingen van de nationale democratieën en aangevuld met een groeistrategie. ….. Angst heeft de euro misschien gered. Nu hebben we hoop nodig om een Europees antwoord op de Arabische lente te vinden.
Reacties  – zie ook de Standaard

Op 27 januari 2012,  zei Jerry Mager:
Dat gevoel mede onze werkelijkheid schept en bepaalt, ben ik met TGA eens. Vooral in ons mediatijdperk is dat sterk het geval. Dus ook die wrok vormt onze realiteit mee. En momenteel vooral het gevoel van angst voor wat ons zou kunnen gebeuren indien “de euro faalt.” Dat laatste weet niemand en ieder scenario lijkt mij daarom even aannemelijk. Rancune, angst en cynisme werken remmend op een helingsproces. TGA beschouwt hoop als voornaamste bestanddeel voor een herstel. Maar waar halen we die hoop vandaan, wanneer het redden van de munt de wrok en rancune slechts doet groeien? TGA observeert ad rem dat het eventuele voortbestaan van de euro niet betekent dat wij dichterbij het beoogde grotere politieke project raken, oftewel: mind doesn’t follow money. Een munt zonder land en zonder volk is een zielloos ding, waar niemand echts iets mee heeft.

Wat TGA voorstelt – roeien met de riemen die je hebt – betekent in de praktijk dat we tegen beter weten blijven dweilen met de kraan open, hetgeen de rancune zal bestendigen en wellicht doen groeien. Want je kunt nog zulke sluitende en strakke regels en strenge sancties bedenken, die blijven altijd te omzeilen voor partijen die kwaad willen. Kijk maar naar de voorgeschiedenis van Griekenland. Ook de Fransen en Duitsers wisten van wanten. Waar voortgaan op deze manier en in deze samenstelling op uitdraait, is een lange lijdensweg van hoofdzakelijk harmonisatie van de constituerende culturen en respectieve mindsets in de lidstaten – ‘volksaard’ is nu een taboewoord, vandaar dat ik mindset gebruik. Of dat ooit helemaal zal lukken, betwijfel ik. Moet je dat trouwens willen? ‘GLORY be to God for dappled things,’ zegt GM. Hopkins. Neem alleen al de verschillende talen. Overal in de wereld lijken centrifugale krachten juist in opmars en geen centripetale. Kijk maar naar België.

Politiekers zullen dat daarom nooit vanuit dit perspectief presenteren, maar ons met de angst proberen te regeren. Met angst kun je gehoorzaamheid (obedience) aftroggelen en met hoop wellicht enigszins gemotiveerde meegaandheid (compliance) bewerkstelligen. Maar wat we allemaal willen is liefst enthousiaste betrokkenheid (commitment) bij het project. Daartoe moeten we helaas snijden in eigen vlees. Ik denk aan die bijbeltekst van de hand, de voet en het oog die u hinderen en die ge beter van u kunt werpen. De BV Europa saneren en (voorlopig) downsizen tot neuro en eventueel zeuro, klinkt nu nog als vloeken in de kerk, maar ik geloof dat op den duur dit nog onsympathiek klinkende tussen-alternatief onder ogen gezien zal moeten worden. Vanuit die kern kan groei opnieuw plaatsvinden, onder gunstigere condities en in vruchtbaardere bodem. De hoofdvraag die bij dit al nooit duidelijk beantwoord wordt, luidt wiens en welke belangen het beste worden gediend met voortdoen zoals nu.

Welcome to WordPress.com. After you read this, you should delete and write your own post, with a new title above. Or hit Add New on the left (of the admin dashboard) to start a fresh post.